بررسی تنظیم متابولیسم و فعالیت غدد
تقریباً می‌توان گفت تمامی فرایندهای بدن توسط هورمون‌ها کنترل می‌شود. اما کدام بخش بدن مسئول تولید و آزادسازی هورمون‌ها است. سیستم غدد و متابولیسم شامل چندین بخش است و هر بخش انواع خاصی از هورمون‌ها را آزاد می‌کنند. در این مطلب از سایت کلینیک راشا، بهترین کلینیک لاغری اصفهان به معرفی خدمت تنظیم متابولیسم و فعالیت غدد می پردازیم.
هورمون‌ها مواد شیمیایی هستند که عملکرد بدن را هماهنگ می‌کنند. عملکرد بدن شامل متابولیسم، رشد و تکامل، احساسات، خلق‌وخو، عملکرد جنسی و حتی خواب است. در پاسخ به آسیب‌ها، استرس و عوامل محیطی این هورمون‌ها هستند که رفتار شخص را تعیین می‌کنند. شاید با این تعریف بیشتر به نقش پررنگ سیستم غدد و متابولیسم پی برده باشید.
و اما متابولیسم چیست؟ تمامی فرایندهای شیمیایی که در بدن انجام می‌شود تا شخص را زنده نگه دارد و اندام‌های بدن به طور طبیعی کار کنند، جز سیستم متابولیسم هستند. فرایندهایی مانند تنفس، ترمیم سلول‌ها و هضم غذا نیاز به انرژی دارند. این انرژی با متابولیسم بدن به دست می‌آید.
زمانی که چیزی می‌خورید یا می‌نوشید، مواد غذایی در بدن با فرایند متابولیسم به انرژی تبدیل می‌شوند. در این فرایند پیچیده کالری غذا و نوشیدنی با اکسیژن ترکیب می‌شود. طی این واکنش انرژی موردنیاز بدن به دست می‌آید. شاید برایتان جالب باشد، اما حتی زمان استراحت هم برای تأمین انرژی عملکردهای پنهان بدن متابولیسم انجام می‌شود. زمانی که شما خواب هستید، هنوز برای تنفس، گردش خون، تنظیم سطح هورمون‌ها و رشد و ترمیم سلول‌ها به انرژی نیاز دارید.
بیماری‌های سیستم غدد و متابولیسم
کاهش و افزایش تولید هورمون‌ها تاثیرات زیادی روی سیستم کلی بدن می‌گذارد. ایجاد اختلال در سیستم غدد و متابولیسم باعث ده‌ها نوع بیماری می‌شود. برخی از شایع‌ترین اختلالات سیستم غدد را در ادامه توضیح می‌دهیم.
دیابت:
زمانی که لوزالمعده دچار اختلال شده و هورمون انسولین به میزان کافی تولید نمی‌شود یا انسولین به‌خوبی کار نمی‌کند، علائم دیابت در شخص ایجاد می‌شود. این اختلال بر متابولیسم و نحوه استفاده بدن از انرژی غذا تاثیر دارد.
اختلالات تیروئید:
شرایط مختلفی می‌توانند عملکرد غده تیروئید را مختل کنند و انواع بیماری‌های غده تیروئید وجود دارد. برخی از بیماری‌های خودایمنی مانند هاشیموتو بر روند تیروئید تاثیر دارند. زمانی که هورمون تیروئید به اندازه کافی ترشح نشود، شخص مبتلا به کم‌کاری تیروئید بوده و زمان افزایش ترشح هورمون تیروئید، شخص دچار پرکاری تیروئید است.
هیپوگنادیسم:
زمانی که بیضه‌ها به اندازه کافی هورمون جنسی تستوسترون تولید نکنند، این بیماری ایجاد می‌شود. هیپوگنادیسم در مردان باعث اختلال نعوظ شده و مشکلاتی در حافظه و تمرکز، تغییر در قدرت عضلانی و کاهش میل جنسی ایجاد می‌کند.
سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS):
در زنان عدم تعادل هورمون جنسی باعث سندروم تخمدان پلی‌کیستیک می‌شود. این بیماری عوارض زیادی مانند پریودهای نامنظم، رشد غیرطبیعی مو، آکنه بیش از حد و افزایش وزن را در پی دارد. درصورتی‌که بیماری کنترل و مدیریت نشود، احتمال ابتلا به دیابت، خطر سندروم متابولیک و ناباروری افزایش پیدا می‌کند.
پوکی‌استخوان:
این بیماری در زنان نسبت به مردان شیوع بیشتری دارد. زمانی که تولید استروژن در تخمدان‌ها پایین بیاید، استخوان‌ها شکننده و ضعیف می‌شوند. در مردان نیز گاهی با کاهش سطح تستوسترون احتمال ابتلا به پوکی‌استخوان وجود دارد. افرادی که غده پاراتیروئید بیش‌فعال دارند و مبتلا به هیپرپاراتیروئیدیسم هستند، ممکن است استخوان‌های ضعیفی داشته باشند.
علائم بیماری در سیستم غدد و متابولیسم
برخی از علائم نشان‌دهنده ایجاد یک بیماری در سیستم غدد درون ریز است. درصورتی‌که هر یک از علائم زیر را داشتید، حتما به دکتر غدد مراجعه کنید تا آزمایش‌های لازم انجام شود.
- تعریق زیاد
- تاخیر در رشد
- افزایش ضربان قلب
- افزایش فشارخون
- خستگی یا ضعف شدید
- افزایش میزان و دفعات ادرار
- حالت تهوع یا درد معده به مدت طولانی
- تشنگی شدید حتی بعد از نوشیدن آب فراوان
- کاهش وزن ناگهانی یا افزایش وزن غیرقابل‌توضیح
صفحه اینستاگرام مرکز راشا بهترین پیکر تراشی اصفهان
چکاپ سالیانه برای بررسی سیستم غدد و متابولیسم
چکاپ سالانه در تمامی سنین توصیه می‌شود. در رابطه با سیستم غدد درون ریز چکاپ کودکان، نوجوانان، چکاپ زنان و چکاپ مردان ضروری است. پزشک برای ارزیابی کامل، سابقه پزشکی و روانی شخص را بررسی می‌کند. معاینات فیزیکی شامل اندازه‌گیری قد، وزن و فشارخون می‌شود. در کودکان و نوجوانان با اندازه‌گیری قد و وزن می‌توان تا حدودی از سلامت هورمون‌ها اطلاع پیدا کرد.
برای بررسی دقیق هورمون‌ها بهترین راه آزمایش خون است. متخصص غدد از طریق آزمایش خون و ادرار عملکرد قسمت‌های مختلف بدن را بررسی کرده و از میزان ترشح هورمون‌ها مطلع می‌شود.
راهنمای مراجعه به پزشک
برای سالم ماندن سیستم غدد و متابولیسم باید سبک زندگی درستی را انتخاب کرد. ورزش و رژیم غذایی درست در سلامت سیستم اندوکرین موثر هستند. علاوه بر این باید چکاپ سالیانه را در برنامه خود قرار دهید. در صورت وجود سابقه خانوادگی بیماری‌های اندوکرینولوژی حتما به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
کلینیک ورزشی، پزشکی راشا در دکتر آف – بهترین کولتک اصفهان در کلینیک 24