همه چیز درباره Bmi
بیش از ۱۰۰ سال است که از شاخص توده بدنی یا bmi برای کمک به متخصصان پزشکی در زمینه بررسی اضافه وزن یا کمبود وزن بیماران استفاده می‌شود. در اصل برای محاسبه bmi از یک فرمول ریاضی ساده استفاده می‌شود که در دهه ۱۸۳۰ توسط آدولف کوتله ریاضی‌دان بلژیکی ابداع شد.
طبق این فرمول، با تقسیم وزن به کیلوگرم بر مجذور قد به متر مربع، شاخص bmi محاسبه می‌شود و بر اساس آن هر فرد در هر سنی می‌تواند محدوده وزن نرمال و ایده‌آل خود را ارزیابی کند. اصولا فردی با bmi بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹۹ از نظر وزنی نرمال در نظر گرفته می‌شود. با این حال این شاخص نقایصی نیز دارد؛
مثلا در طی محاسبه bmi تمایزی بین اندازه توده چربی فرد با توده عضلانی او مشاهده نمی‌شود. به همین دلیل اخیرا پیشنهاد شده است که علاوه بر این شاخص، متخصصان تغذیه نسبت دور کمر به قد فرد را نیز بررسی کنند.
- رویای دیرینه تناسب اندام با دستگاه کولتک
- لاغری و کاهش وزن
- بهترین پیکر تراشی اصفهان
- مکانیسم عملکرد درمان لاغری دستگاه LPG
- بهترین کلینیک لاغری اصفهان
- کاهش سایز و لاغری با دستگاه LPG
- بهترین کولتک اصفهان
- لاغری و تناسب اندام در کلینیک لاغری راشا
bmi چیست؟
bmi در اصل یک معیار متداول برای اندازه‌گیری وزن بدن است و اکثر متخصصان پزشکی از آن برای طبقه‌بندی افراد در محدوده وزن طبیعی، اضافه وزن یا چاقی استفاده می‌کنند. با استفاده از این روش، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا (CDC) تخمین زده است که بیش از یک سوم افراد بزرگسال در کشورهای توسعه‌یافته چاق هستند.
برخی از منتقدان معتقدند که محاسبه bmi اگرچه می‌تواند هشدار خوبی برای بررسی میزان خطر بروز برخی بیماری‌ها و پیامدهای سلامتی مرتبط باشد، اما نحوه اندازه‌گیری آن دقیق نیست. البته CDC نیز اعلام کرده است که نباید از bmi برای محاسبه میزان چربی بدن یا تشخیص دقیق وضعیت بالینی استفاده شود.
به همین دلیل معمولا پزشکان بعد از مشاهده bmi زیاد، دستور انجام آزمایش خون می‌دهند که می‌توان به کمک نتیجه آن به قطع در مورد کلسترول بالا یا قند خون بالای بیمار نظر داد.
اهمیت شاخص توده بدنی نرمال در بزرگسالان
حفظ رنج طبیعی bmi در افراد بزرگسال بسیار اهمیت دارد؛ چرا که bmi بالا با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی، کلسترول و فشار خون بالا و دیابت نوع ۲ همراه است. بر اساس تجزیه و تحلیل داده‌های منتشر شده در فوریه ۲۰۱۹ در مجله بهداشت جهانی لانست (Lancet Public Health)، این مساله با افزایش خطر بروز سرطان‌های روده بزرگ، سرطان آندومتر رحم، کیسه صفرا، کلیه، مولتیپل میلوما و سرطان لوزالمعده نیز مرتبط است.
پس بهتر است همین الان دست به کار شوید و طبق فرمول ارائه شده در ذیل bmi خود را محاسبه کنید. برای محاسبه bmi باید وزن خود بر حسب کیلوگرم را تقسیم بر مجذور قد خود بر حسب متر مربع کنید. به عنوان مثال اگر وزن شما ۷۰ کیلوگرم و قد شما ۷۰/۱ متر باشد؛ باید عدد ۷۰ را تقسیم بر مجذور قد یعنی ۷۰/۱*۷۰/۱ کنید که تقریبا عددی معادل ۲۲/۲۴ می‌شود. این عدد همان شاخص توده بدنی یا bmi شما می‌باشد.
لیست محدوده‌های bmi
از نظر بسیاری از متخصصان تغذیه، هرکدام از محدوده‌های bmi زیر نشانه‌ای از یک وضعیت بالینی هستند:
- زیر ۱۸.۵: کمبود وزن
- ۱۸.۵ تا ۲۴.۹: طبیعی و نرمال
- ۲۵ تا ۲۹.۹: اضافه وزن
- ۳۰ تا ۳۴.۹: چاقی
- ۳۵ به بالا: چاقی شدید
اگرچه معمولا در محاسبه شاخص توده بدنی جنسیت و سن افراد در نظر گرفته نمی‌شوند؛ اما به طور کلی، زنان در هر سنی نسبت به مردان همسن خود درصد چربی بیشتری دارند و هرچه سن ما افزایش می‌یابد، وزنی که تحمل می‌کنیم بیشتر ناشی از تجمع چربی است تا توده عضلانی. چرا که با افزایش سن روند تحلیل عضلات آغاز می‌شود.
bmi chart چیست؟
شما می‌توانید به جای محاسبه دستی با فرمول bmi، از جدول bmi یا همان bmi chart استفاده کنید و با بدست آوردن نقطه تلاقی خطوط امتدادی محل قد و وزن خود، شاخص را بدست آورید. سپس با توجه اینکه شاخص شما در چه محدوده رنگی باشد؛ می‌توانید متوجه شوید که نرمال، دارای اضافه وزن، چاق و غیره هستید یا خیر.
عوامل موثر بر bmi چیست؟
bmi بالا در اصل مربوط به وزن و تجمع بیش از حد چربی بدن است. چربی هنگامی در بدن تجمع می‌یابد که انرژی (کالری) دریافتی از طریق غذا بیش از انرژی باشد که ما در اثر فعالیت روزانه می‌سوزانیم. از طرفی معمولا مصرف کم میوه و سبزیجات با افزایش وزن همراه است؛ زیرا تراکم انرژی این غذاها نسبت به غذاهای دیگر کمتر است.
پس مصرف زیاد چربی و قند با bmi بالاتر مرتبط است؛ زیرا دیگر جایگاهی برای مصرف میوه‌ها و سبزیجات نمی‌ماند. افرادی که به دلیل بیماری یا جراحت از نظر جسمی قادر به ورزش و فعالیت نیستند؛ ممکن است دچار افزایش وزن و در نتیجه bmi بالا شوند. بنابراین جای تعجب نیست که هرچه بیشتر بنشینید و حرکت کمتری داشته باشید، خطر ابتلا به مرگ زودرس و بیماری‌های مزمن در شما افزایش می‌یابد.
خطر bmi بالای کودکان و نوجوانان
اخیرا طبق آمار ارائه شده، مشخص شده است که درصد زیادی از کودکان و نوجوانان به دلیل مصرف زیاد غذاهای ناسالمی مثل فست فود و کاهش فعالیت بدنی ، دچار اضافه وزن و حتی چاقی شده‌اند. در صورتی که شما به عنوان پدر و مادر مسئول اصلی وضعیت بالینی کودک خود هستید.
تحقیقات نشان می‌دهد که چاقی ممکن است . خطر ابتلا به افسردگی فرزند شما را افزایش دهد . و کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن یا چاقی ممکن است از خود تصویر منفی داشته باشند، بخصوص اگر دختر باشند. پس تصمیم موثر شما برای تغییر سبک زندگی خانواده، می‌تواند به بازگشت عزت نفس کودک شما نیز کمک کند.
فقط کافی است به جای غذاهای پرچرب و دارای ارزش غذایی کم مانند غذاهای آماده و فرآوری‌شده، غذاهای خانگی دارای پروتئین بدون چربی و غلات کامل را جایگزین کنید و مصرف میوه‌ها، سبزیجات و لبنیات کم‌چرب را بیشتر کنید.
حقیقت این است که محاسبه bmi معیار مناسبی برای غربالگری است و اطلاعات دقیقی از وضعیت سلامتی به شما نمی‌دهد. چرا که فقط فاکتورهای وزن و قد را در نظر می‌گیرد . و فاکتورهای دیگری را که در خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن و متابولیک موثر هستند . مانند فشار خون، قند خون و کلسترول را در نظر نمی‌گیرد.
از نظر بسیاری از پزشکان هنگام تعیین دقیق وضعیت سلامتی یک فرد باید عواملی مانند میزان توده عضلانی، میزان توده چربی، سطح فعالیت و نوع تغذیه نیز ارزیابی شوند. بنابراین ارزیابی شاخص‌ها و نسبت‌های دیگری مثل موارد زیر ممکن است مناسب تر از محاسبه bmi باشد:
- نسبت وزن به قد
- دور کمر
- نسبت دور کمر به باسن